«آستان عشق» منتشر شد/ معرفی «طرح ترصیع» برای اولین بار
تاریخ انتشار: ۴ آبان ۱۴۰۰ | کد خبر: ۳۳۴۹۵۸۰۸
به گزارش خبرنگار مهر، «آستان عشق» عنوان یکی از تازهترین آثار موسیقایی به آهنگسازی توحید وحید و خوانندگی شیرزاد غفاری است که به تازگی با هدف معرفی «طرح ترصیع» در دسترس شنوندگان قرار گرفته است.
میثاق مهرپور نوازنده عود، نبیل یوسف شریداوی نوازنده، همایون جهانشاهی نوازنده تمبک، توحید وحید نوازنده کمانچه، سه تار و کمانچه آلتو گروه نوازندگان این آلبوم را تشکیل میدهند.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمیشوند!
«اشتیاق- پیش درآمد افشاری»، «خمار مستی – آواز افشاری و عود» با شعر سعدی، «انتظار- چهار مضراب افشاری و آواز عراق» با شعر سعدی، «ماجرای فراق – آواز، فرود و سه تار» با شعر سعدی، «شراب عشق- ترصیع افشاری» با اشعار مولانا، حافظ و صغیر اصفهانی، «زمزمه وصل – پیش درآمد دشتی، کمانچه و تمبک»، «آستان نو – آواز دشتی و کمانچه» با شعر حافظ، «خیال تو- ترصیع دشتی» با اشعار مولانا، سعدی، اوحدی و محتشم آثار هستند که در این پیش روی مخاطبان قرار گرفتهاند.
توحید وحید در توضیح این مجموعه آورده است:
در این مجموعه تصانیف از نظر ادبی با شیوهای متفاوت ساخته و پرداخته شده که برای معرفی نحوه طراحی و بررسی این شیوه که آهنگساز آن را «ترصیع» نامیده، باید اشارهای به فرمهای قطعات با کلام ضربی (متریک) در موسیقی امروز داشت.
ابداع و پیدایش این طرح ترصیع برآمده از چند نیاز و خلاء است: اول اینکه با تصنیف ساختن، به شیوه معمول، همواره باید تصنیف سرا برای آهنگ، شعری بسراید که با وجود ارزشهای آن، آهنگساز در این شیوه از اشعار کلاسیک و فاخر ادبیات کهن محروم میشود. مگر در صورت استفاده از آرایه های ادبی چون تضمین که خود میتواند ناهماهنگیهایی از جمله ناهماهنگیهای زبانی در پی داشته باشد و اگر آهنگساز بخواهد از اشعار کهن استفاده کند، امکان تغییر وزن در آهنگ را از دست میدهد و عنان آهنگ کاملاً در دست شعر قرار میگیرد و در نتیجه، کار عمل و با تصنیف نوع دوم حاصل میشود.
از نکات دیگر در ساخت تصنیف با استفاده از اشعار کلاسیک این است که اگر آهنگساز یک یا دو بیت از غزل را بپسندد ناچار است دیگر ابیات غزل را هم استفاده کند که ممکن است ابیات دیگر، سست و یا دارای واژههای نامانوس باشد و یا آهنگساز مجبور به تکرار بیش از حد یک یا دو بیت میشود که در نتیجه هر دوی این موارد منجر به محصور شدن قوه خلاقه آهنگساز میشود.
موضوع نامانوس (غیر موسیقایی) بودن واژهها، به این منجر میشود که آثار بسیاری از شعرای نامدار فارسی زبان محروم شویم و در عمل حجم عمدهای از اشعار به کار رفته در موسیقی ایران زمین، تنها از میان آثار بزرگانی چون حافظ، سعدی و مولانا برگزیده شود.
لازم به ذکر است که آثار این سه شاعر نامدار خصوصیات برجسته بسیاری دارند که از این مقال خارج اشت. قصد نگارنده تنها اشاره به موسیقایی بودن عموم واژهها در این اشعار بزرگان است.
طرح مذکور (ترصیع) به آهنگساز امکان میدهد که هم از اشعار کلاسیک و کهن بهره ببرد و هم بتواند با تغییر وزن در طول قطعه، به کارش تنوع ببخشد. به این گونه که تصنیفی با یک، دو یا چند وزن انتخاب میشود. ممکن است اشعار از یک شاعر یا چند شاعر باشد. در واقع آهنگساز تصنیفی ساخته است که شعر آن را چند شاعر سرودهاند. این کار نیاز به گزینشی دقیق و تخصصی دارد تا اشعار هماهنگی مفهومی، زبانی و ادبی کافی داشته باشند.
به طور خلاصه میتوان گفت هدف از ابداع و ارائه این طرح تولید آثاری با امکان بهرهمندی از اشعار عموم بزرگان ادب فارسی، امکان تغییر وزن در طول قطعه و تنوع بخشیدن به کلام است که شاید بتوان آن را نوعی از تصنیف سازی به شمار آورد.
از ویژگیهای مجموعه «آستان عشق» که تصنیفهایش برای نخستین بار به شیوه ترصیع ساخته شده، میتوان به حال و هوای معنوی اشاره کرد. نگاه آهنگساز، برای انتخاب اشعار از دریچه عرفان بوده و ابیات دو تصنیف این مجموعه با عناوین «شراب عشق» در مایه افشاری و «خیال تو» در مایه دشتی از میان اشعار مولانا، حافظ، سعدی، اوحدی مراغهای محتشم کاشانی و اصغر اصفهانی برگزیده شده است.
کد خبر 5336095 علیرضا سعیدیمنبع: مهر
کلیدواژه: موسیقی ایرانی آلبوم موسیقی چهاردهمین جشنواره موسیقی نواحی ایران فیلم کوتاه موسیقی نواحی جشنواره فیلم کوتاه تهران جشنواره موسیقی نواحی ایران تئاتر ایران سریال ایرانی برنامه تلویزیونی شبکه پنج سیما اسکار خارجی زبان پروین بهمنی سازمان سینمایی محمد خزاعی اسکار
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را بهطور اتوماتیک از وبسایت www.mehrnews.com دریافت کردهاست، لذا منبع این خبر، وبسایت «مهر» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۳۴۹۵۸۰۸ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتیکه در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
شعر فارسی فلسطین به دست عرب زبانان نمیرسد
امیر حسین هدایتی شاعر و پژوهشگر شعر مقاومت در گفت و گو با خبرنگار مهر در خصوص تعریف شعر مقاومت گفت: تعریف اساسی شعر مقاومت، در واقع توضیح و تبیین شرایط مقاومت در مقابل فشارداخلی و خارجی در یک ملت است. ملتی که تحت فشار یک استبداد داخلی یا تحت فشار یک استعمارخارجی باشد، پدیده مقاومت ادبی از طرف روشنفکران، ادیبان و شاعران شکل میگیرد. مثل شعر مشروطه که در واقع و به نحوی یک نوع شعر مقاومت در مقابل استعمار خارجی و دیکتاتوری داخلی بود. ولی بعد از انقلاب اسلامی شعر مقاومت تعریف دیگری پیدا کرد. البته جدا از شعر انقلاب اسلامی که در واقع خودش یک تعریف خاصی از شعر مقاومت دارد، با شروع جنگ تحمیلی و دفاع مقدس یک پدیده دیگری در ادبیات ما با عنوان شعر پایداری به وجود آمد.
وی افزود: اساسا در ادبیات جهان شعر مقاومت تعریف دیگری دارد. مثلا شعرفدریکو لورکا در اسپانیا بر علیه استبداد داخلی و حکومت فرانکو یک شعر مقاومت محسوب میشود. محمود درویش هم در فلسطین به عنوان شاعر مقاومت مطرح است . او هم در اشعارش علیه اشغالگری و ستمی که بر مردم فلسطین رفته، صحبت میکند. مقاومت برای معیارها و مصداقهای متفاوتی مبارزه میکند اما معمولا در اطراف چنین پدیدههایی شعر مقاومت شکل میگیرد. شعر مقاومت در هفتاد سال گذشته در حوزه و مساله فلسطین جایگاه خاصی دارد. شاعران مقاومت در فلسطین و به خصوص در میان جامعه عرب شهرت زیادی دارند. شاعرانی مثل معین بسیسو، محمود درویش و بدر شاکر السیاب از شاعران پایداری عرب در عراق و در مقابل دیکتاتوری حزب بعث که شهرت بسیاری دارند.
هدایتی در ادامه گفت: فلسطین در کشور ما به عنوان یک ارزش شناخته می شود نه فقط به عنوان شعر مقاومت. پس در بین شاعران ما، مساله فلسطین همچون قیام عاشورا که آن هم در راستای شعر پایداری محسوب میشود، به عنوان یکی از ارزشهای انقلاب اسلامی مطرح است و هر بار که مساله فلسطین جان تازهای میگیرد یا انتفاضه جدیدی شکل میگیرد، شعر فلسطین و مقاومت نیز در کشور ما هیجان میگیرد بین شاعران ما، مساله فلسطین همچون قیام عاشورا که آن هم در راستای شعر پایداری محسوب میشود، به عنوان یکی از ارزشهای انقلاب اسلامی مطرح است و هر بار که مساله فلسطین جان تازهای میگیرد یا انتفاضه جدیدی شکل میگیرد، شعر فلسطین و مقاومت نیز در کشور ما هیجان میگیرد. با توجه به اهمین موضوع فلسطین همایشهای بسیاری در این حوزه شکل گرفته و شاعران بسیار زیادی در این حوزه مطرح شده اند.
این پژوهشگر شعر مقاومت با اشاره به طوفان الاقصی ادامه داد: درسالی که گذشت، با اتفاقاتی که در فلسطین بعد از طوفان الاقصی افتاد، یک موج بسیار عجیبی در شعر فلسطین شکل گرفت. یکی به انگیزه مقاومت و یکی هم به دلیل شرح مظلومیتی که در غزه وجود داشت. کشتار بی رحمانهای که توسط صهیونیستها شکل گرفت، وجدانهایی را به درد آورد که طبیعتا شاعران هم از این قاعده مستثنی نبودند و حتی شاعرانی که پیش از طوفان الاقصی دغدغه شعر مقاومت را نداشتند، وارد این عرصه شدند و یک موج بسیار گستردهای درباره شعر فلسطین به نمایش گذاشته شد.
هدایتی به بیانات مقام معظم رهبری در خصوص ترجمه اشعار ایرانی به عربی اشاره کرد و گفت: با توجه به گستردگی رسانه در سالهای اخیر، موج ادبی با موج رسانهای همراه شده است و طبیعتا یک انقلابی در شعر مقاومت فلسطین و در شعر فارسی درباره فلسطین شکل گرفته است. تا آنجایی که اطلاع داریم در شعر عرب و ادبیات عرب هم، استقبال گستردهای به سمت شعر مقاومت به وجود آمد که مقام معظم رهبری هم بر ترجمه آن آثار توصیه کردند. اما مبنای بحث ایشان این بود که شعر مقاومت ما هم باید به زبانهای دیگر ترجمه شود و این همه شعر که درباره فلسطین نوشته شده، متاسفانه به دست عرب زبانان و حتی مردم فلسطین نمیرسد.
وی افزود:عرب زبانان نمی توانند با زبان فارسی ارتباط بگیرند و ترجمه جدی هم از این شعرها وجود ندارد. در گذشته روزنامههایی مثل الوفاق شعرهایی که در ادبیات شاخص بود، ترجمه میکردند و در آن روزنامهها منتشر میشد که آن هم متاسفانه دنبال نمیشود و از شعر فارسی که جدیترین شعر را درباره فلسطین در چهل سال گذشته یا حتی قبل از آن دارد، به دست عربزبانان نمیرسد. ناگفته نماند که غنای شعر فارسی در جاهایی از خود ادبیات عرب بالاتر، برجستهتر و از درونمایههای گستردهتری برخوردار است. شعرهایی با درون مایههایی از خشم، اندوه، مقاومت است و همچنین امید به پیروزی و مسلم دانسته شدن شکست رژیم صهیونیستی در ادبیات ما بسیار چشمگیر است و شاید بسیاری از شاعران عرب را به آزاد شدن سرزمین فلسطین و قدس شریف امیدوار کرده است.
رزمندگان عرب باور کردند که می شود در مقابل ظلم صهیون ایستاد. در حالی که قبلا تنها هدفشان این بود که با کشته شدنشان نشان دهند که به آنها ظلم شده و انتفاضه فقط این بود که مثلا چند سنگ پرتاب شود و به مردم دنیا بگویند که ما هستیمهدایتی در ادامه سخنان خود گفت: اگر زبان فارسی بتواند خودش را به دست عربزبانان شعر مقاومت و دوستداران شعر مقاومت برساند، متوجه خواهند شد که چهل سال است که این امید و تلاش در شعر مقاومت و ادبیات فارسی ایران وجود دارد. انگیزههای پیروزی رزمندگان ما در جبهه مقاومت با شاعران مقاومت تقویت میشود و رزمندگان عرب باور کردند که می شود در مقابل ظلم صهیون ایستاد. در حالی که قبلا تنها هدفشان این بود که با کشته شدنشان نشان دهند که به آنها ظلم شده و انتفاضه فقط این بود که مثلا چند سنگ پرتاب شود و به مردم دنیا بگویند که ما هستیم و کشور ما اشغال شده است، بدون اینکه امیدی داشته باشند و این قدرت شعر است. سرودههای ارزشمندی سروده شد و ترانه های مقاومت زبانزد عام و خاص شد. در مقابل این پیروزی یک شکست هم وجود دارد و آن این است که مسؤولین فرهنگی در عرصه رسانه و کتاب و ترجمه برای رساندن این شعرها به دست مردم فلسطین کاری انجام ندادهاند.
این شاعر حوزه مقاومت در پایان درباره اهمیت و رشد آثار شعر مقاومت گفت: سمینار و همایش هایی تحت عنوان شعر به زبان فارسی به اندازه کافی برگزار شده و اشعار به اندازه کافی شنیده شدهاند. آنچه اهمیت دارد این است که سمینارها به صورت بین المللی برگزار شود تا به گوش حقطلبان برسد و از همینجا اهمیت پیوند شعر با رسانه نیز دیده میشود. طبیعتا چون کمیت اشعار بالا رفته نمیتوانیم بگوییم کیفیت بالاتری هم دارند . اما با توجه به تعداد اشعار باید از بین آنها گزیدهای انتخاب شوند که شاعران برجسته و اشعار برجسته شناخته شوند، ضمن اینکه کمیت زیاد اشعار خودش ارزشمند و محرک مقاومت است.
کد خبر 6093757 الناز رحمت نژاد