به نقل از «فارس»

شهریار یک شاعر مکتب ساز/ شهریار «حافظ و سعدی» را به قرن ما آورده است

تاریخ انتشار: ۲۷ شهریور ۱۴۰۰ | کد خبر: ۳۳۱۳۷۵۲۶

خبرگزاری فارس- فرشید باغشمال:  «سعید بیابانکی» شاعر نام‌آشنایی است که تنوع قالب‌های شعری در حوزه‌های مختلف آثار کلاسیک، طنز و ترانه،  وی را به یکی از چهره‌های شاخص شعر روزگارمان بدل کرده‌است. به مناسبت 27 شهریور روز ملی شعر و ادب، با این شاعر در مورد استاد شهریار گفتگو کردیم. 

شهریار یک شاعر مکتب ساز

توصیف سعید بیابانکی از جایگاه ادبی استاد شهریار، چیست؟

شهریار را به عنوان یک شاعر مکتب‌ساز می‌شناسم.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

مکتبی که شهریار آغاز کرده، پیروان زیادی داشته‌است. به نظرم همین که شهریار در حوزه‌های مختلف شعر فارسی و ترکی، آثار فاخری در قالب‌های مختلف غزل، قصیده و نیمایی، خلق کرده‌ و از همه ظرفیت‌های قالبی شعر فارسی استفاده کرده‌، نشان از توانایی‌های او دارد.

در حوزه غزل عاشقانه، اجتماعی و آئینی، شهریار یک شاعر شاخص است. در حوزه زبان و اندیشه هم جایگاه او بی‌‌تردید، منحصر‌به‌فرد است. در حوزه شعر آذری، باید بگویم شناخت کاملی از این زبان ندارم، اما با توجه به ترجمه آثار درخشان مثل سهندیه و حیدربابا که شنیده‌ام، می‌دانم که این دست آثار وی، نه تنها در بین آذری‌زبانان کشورمان، بلکه در کشورهای دیگر هم آثار بزرگی محسوب می‌شود و در نوع خود شاهکار هستند. 

شهریار، «حافظ و سعدی» را به قرن ما آورده است

با این توضیح، مهم‌ترین وجه بارز شعر شهریار را در چه نکته‌ای می‌بینید؟

شعر او در عین لطافت و روانی، زبان شاعران بزرگی چون حافظ و سعدی را به روز رسانی کرده و به قرن امروز آورده است. این امر، به این معنی نیست که شهریار، ما را به عصر این شاعران بزرگ برده؛ بلکه آن‌ها را به قرن ما آورده است. بزرگ ترین هنر شهریار در عرصه زبان، همین است. شعر او آنقدر سلیس و ساده است که لطافتش ما را یاد زبان سعدی می اندازد. در حوزه رندانگی و مضمون‌سازی هم، شهریار، شعر حافظ را برای‌مان تداعی می‌کند. گاهی هم نازک‌خیالی‌های سبک هندی او، ما را یاد صائب می‌اندازد. به این ترتیب، می‌توان گفت شهریار منشوری است که از هر طرف بچرخانیم، آثار شاخص شاعران بزرگ فارسی در آن هویدا است. برآیند این ویژگی‌ها مکتب شهریار را تشکیل داده است.

 

شرایط اجتماعی و محیط فرهنگی‌که شاعر در آن به سر برده، چه ویژگی شاخصی داشته‌است؟

در کنار توانمندی‌های شاعرانه، یک موقعیت خوب دیگری هم که شهریار داشته و از آن به صورت بهینه استفاده کرده، این بوده که شهریار در یک شرایط خاص اجتماعی و سیاسی حضور داشته و با بزرگانی همنشین بوده که هر کدام، یک قطب مهم فرهنگی و اجتماعی محسوب می‌شوند. ممکن است شاعری در روزگاری به دنیا بیاید که اطرافیان شاخصی نداشته باشد. اما شهریار، با بزرگانی چون نیما، صبا، عارف، بهار و دیگرانی که هر یک در اجتماع تاثیرگذار بوده‌اند، همنشین بوده‌‌ و از این شرایط به خوبی استفاده کرده‌است. 

در سفر دو سه سال پیش، اشاره می کردید به برخی ایرادات در خصوص نحوه انتشار آثار شهریار. در این خصوص بیشتر توضیح بدهید.

ببینید، هر شاعر آثار ضعیف، متوسط و قوی دارد؛ اما معتقدم لزوماً همه این‌ آثار نباید منتشر شود. چاپ بی‌رویه شعرها، چیزی به شاعر اضافه نمی‌کند. متاسفانه، یک بی‌ذوقی که فکر کنم در زمان حیات شهریار اتفاق افتاده، این بوده که همه شعرهایش منتشر شده‌است. این اقدام، نه یک کار ذوقی محسوب می‌شود و نه پژوهشی. ای کاش کسانی که آثار مرحوم شهریار را منتشر کردند، در این زمینه، اقتدا می‌کردند به مقتدای شاعر، یعنی حافظ. حافظ با این درجه اعتبار، توانایی و عظمت در قرن هشتم هجری، قطعا بیش از 500 غزل –که امروز در دیوانش موجود است- داشته‌است؛ اما ترجیح داده که فقط آثار شاخص خود را منتشر کند. این در صورتی است که الان بعضاً شاعران جوان روزگار ما، با 30 سال سن، صدها غزل دارند. ای‌ کاش آثار شهریار به‌گزینی می‌شد. حالا من شعرهای آذری را نمی‌دانم اما در مورد شعرهای فارسی وی شک ندارم که نیاز جدی به یک گزینش اساسی وجود دارد. 

این نحوه انتشار چه تاثیری بر کلیت دیوان شاعر داشته است؟

این، باعث شده آثار درخشان شهریار، در میان آثار متوسط و ضعیف او تحت تاثیر قرار بگیرد. شک نکنید که اگر 300 غزل از شهریار منتشر می‌شد و از باقی آثارش صرف‌نظر می‌شد، دیوان شهریار یکی از شاهکارهای ادبی به شمار می‌آمد. اما انتشار کارهای ضعیفی که بعضاً هیچ ربطی به شعر ندارند (از قبیل «هر چه کردم همه در بانک کشاورزی بود») باعث شده شعرهای قوی هم بعضاً کمتر به چشم بیایند. به نظرم هنوز هم دیر نیست و ای کاش می‌شد این به‌گزینی صورت بگیرد.  

آهنگسازان و خوانندگان کمتر سراغ شهریار رفته‌اند، نشان از نوعی کم‌ذوقی است

شعر شهریار، علی‌رغم ظرفیت‌های موسیقیایی، کمتر مورد توجه جریان جدی موسیقی قرار گرفته‌است. به عنوان شاعری که عضو شورای عالی شعر و موسیقی صدا و سیما  نیز هست، این نقص را چطور می‌بینید؟

قابلیت‌های موسیقیایی شعر شهریار بالاست. این‌که آهنگسازان و خوانندگان کمتر سراغ شهریار رفته‌اند، نشان از نوعی کم‌ذوقی است. نمونه خیلی محدود و موفق این کار را محسن چاووشی با کار «سیزده» به خوبی نشان داده‌است. این اثر، چنان موفق است که خیلی از نسل نوجوان ما که شاید زیاد اهل مطالعه نباشند، شهریار را با این ترانه شناختند. شعر شهریار برای خوانندگانی که نسبت زیادی با شعر ندارند و یک مشت ریتم را به خورد مردم می‌دهند، می‌تواند یک منبع غنی و ارزشمند باشد.

شهریار در دل زندگی همه ایرانی‌ها قرار دارد

سخن پایانی برای یک جمع‌بندی در مورد شعر و شخصیت استاد شهریار؟

شعر، برای شهریار، مَقـَر و مَفـَری برای امرار معاش و کسب شهرت نبوده‌است. شهریار، با اعتقادات مردم کشورش همراه بوده و آثاری آفریده‌است که در دل زندگی همه  ایرانی‌ها جای گرفته‌است.

انتهای پیام/60034

منبع: فارس

کلیدواژه: شهریار شعر شاعر حافظ استاد محمدحسین شهریار زبان ادبیات ترکی زبان ادبیات فارسی سعید بیابانکی طنز ترانه 27 شهریور روز ملی شعر و ادب ترکی فارسی غزل عاشقانه سعدی بانک کشاورزی شعر شهریار شهریار یک یک شاعر

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.farsnews.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «فارس» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۳۱۳۷۵۲۶ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

روایت زندگی قهرمانان در دستان دانش آموزان

سرهنگ فلاحی مدیرکل حفظ آثار و نشر ارزش‌های دفاع مقدس گفت: از سال گذشته حوزه هنری و دفاتر حفظ آثار در شهرستان‌ها فعال شده و قرار است زندگینامه شهدای هر شهرستان توسط جوانان داوطلب در همان شهرستان به تحریر درآید.

وی افزود: سال گذشته ۲۰ عنوان کتابچه چاپ شد که هر کدام اختصاص به یک شهید دارد و به صورت جیبی قابل حمل است.

سرهنگ فلاحی بیان کرد: این کتابچه‌ها شامل زندگینامه، خاطرات و با وصیت نامه شهدا به همراه تعدادی عکس است تا دانش آموز با فضای دفاع مقدس آشنا شود.

مدیرکل حفظ آثار و نشر ارزش‌های دفاع مقدس گفت: در مدارس هر شهرستان، کتابچه‌ها توزیع می‌شود تا دانش آموز قهرمانان خود را بشناسند.

سرهنگ فلاحی با بیان اینکه در حوزه تولید کتاب قلم و تجربه نویسندگان مهم اند، افزود: در خراسان جنوبی از نظر نویسنده توانمند مشکل داریم، به همین منظور با کمک دستگاه‌های هنری و برگزاری کارگاه در تقویت قلم نویسندگان تلاش خواهیم کرد.

مدیرکل حفظ آثار و نشر ارزش‌های دفاع مقدس تصریح کرد: در حال حاضر ۱۵۶ نویسنده در حوزه دفاع مقدس داریم که ۲۳ نفرشان فعال اند و کتاب‌ها در حوزه‌های کودک، نوجوان، موسیقی، تئاتر، رمان، کتاب شعر، تاریخ شفاهی، خاطره، داستان و کتاب‌های اسنادی تالیف می‌شوند.

سرهنگ فلاحی گفت: در نمایشگاه کتاب که قرار است از ۱۹ تا ۲۹ اردیبهشت در تهران برگزار شود به صورت حضوری و میدانی شرکت خواهیم کرد.

باشگاه خبرنگاران جوان خراسان جنوبی بیرجند